Borsa Türleri

Borsalar işlem gören yatırım araçlarına göre çeşitli adlar almaktadır. Borsada alım – satım işlemi yapılan mal ve kıymetli evrakların teslim sürelerine, borsa fiyatlarının belirlenmesine göre vadeli veya vadesiz işlemler olmak üzere çeşitli borsa türleri bulunmaktadır. Vadesiz alım – satım işlemlerinde malın değeri güncel fiyatları üzerinden belirlenir. Vadeli işlemlerde ise fiyat satış yapılacağı zaman belirlenmektedir.

Vadeli alım – satım işlemlerinde satış yapılacağı zaman fiyat belirlenir ve alıcı – satıcı arasında yapılan bir tarihte malın teslimatı gerçekleştirilir. Ülkemizde vadeli işlemler Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda yapılmaktadır. Vadeli anlaşmalar ise sözleşme hazırlama aşamasında temel gruplara ayrılır. Bu gruplar ise Forward, Futures ve Option sözleşmeleridir.

Vadeli ve vadesiz olarak yapılan sınıflandırmanın dışında işlem gören döviz, emtia, hisse senedi gibi yatırım araçlarına göre de çeşitli borsa türleri oluşmuştur. Döviz işlemlerinin yapıldığı döviz borsası (günümüzde forex piyasası); emtia işlemlerinin yapıldığı emtia borsası; hisse senedi gibi kıymetli evrakların işlem gördüğü menkul kıymetler borsası; vadeli işlemlerin yapıldığı vadeli işlem borsaları, seçmeli işlemlerin yapıldığı opsiyon borsaları ve ticaret borsaları bulunmaktadır. Ticaret borsalarında ise altın, pamuk gibi ürün borsaları ve özel borsalar bulunmaktadır. Altın borsasının ülkemizde bulunan en iyi örneği İstanbul Altın Borsası’dır. Aynı zamanda İzmir Ticaret Borsası’na bağlı olarak bulunan Pamuk Borsası ülkemizde faaliyet gösteren ticaret borsalarındandır.

Kıymetli evrak borsaları yani hisse senetleri borsası ulusal değerli kağıt ticareti yasası kapsamında kıymetli kağıtların, hisse senetlerinin ve türevlerinin işlem gördüğü piyasalardır. Hisse senedi kurları bu borsalarda sürekli olarak kayıt altında tutulmaktadır.